De Spoetnik 4, afstelling

De basisafstelling:

  1. De spoetnik vult wel, maar wil niet opstijgen en blijft als een vierlijner een paar meter boven de grond hangen. Oorzaak: een te lage toming, het toompunt moet richting neus geschoven worden. maak de knoop aan de eerste tomenrij bij het v-touw los en maak de 1e toomrij ongeveer een cm korter. (de 2e toomrij wordt dan automatisch 1 cm langer)
  2. De spoetnik vliegt gemakkelijk weg, maar na een paar meter komt de neus van de spoetnik naar je toe gevallen. Oorzaak: een te hoge toming, het toompunt moet van de neus af gesteld worden. Maak hiertoe op de zelfde manier als hier boven de 1e toomrij ongeveer1cm langer . (de 2e toomrij wordt dan automatisch 1 cm korter)
  3. De spoetnik wil inelkaar klappen bij het sturen van een scherpe bocht. Oorzaak: een te vlakke kurve in de spoetnik, maak de hangtouwen allemaal ongeveer 2.5% korter. Of overweeg een kruistoom, daarover later meer.

 

Na de basisafstelling volgt de optimalisering. Dit kan het verschil zijn tussen winnen of verliezen in een buggy wedstrijd !.

  1. Vlieg evenwijdig met, en laag over de grond. gaat de spoetnik nu schuin zijn baan vervolgen (als een krab) dan is is hij nog een beetje te laag getoomd. Verkort de 1e toomrij nog een paar mm.
  2. Stuur de spoetnik eens boven je hoofd en geef dan een een paar wilde rukken aan de stuurlijnen (bijde handvaten tegelijk) Klapt de neus nu naar je toe, dan staat hij nog een beetje te hoog getoomd. Maak de 1e toomrij nog een paar mm langer.
  3. Als dit alles gebeurt is en de spoetnik vliegt goed kan het wel eens gebeuren dat je iemand met dezelfde spoetnik tegenkomt die een stuk beter trekt bij dezelfde wind ! Om de trekkracht van de spoetnik op te voeren kun je de 2e en de 3e toomrij ongeveer 1cm verlengen en dan tevens de ophanging van de secundaire toom met behulp van het v-touwtje van de neus af te schuiven en dan de optimalisering opnieuw uit te voeren. De extra trekkracht komt voort uit het feit dat je dan het profiel aan de bovenkant boller maakt en aan de onderkant vlakker, waardoor de luchtstroom aan de bovenkant van het profiel een langere weg moet afleggen dan aan de onderkant. Daarom krijgt de lucht aan de bovenkant meer snelheid en daar volgt uit dat daar de luchtdruk kleiner zal zijn waardoor de spoetnik als het ware omhooggezogen wordt ! Dit resulteerd in een fors hogere trekkracht !

Het maken van een kruistoom

Om een kruistoom te maken haal je eerst de boogtoom ervanaf (niet de primaire toom!) en leg je de vlieger ongeveer neer als op bovenstaand plaatje op een grasveld. steek op de uiteinden van de primaire toom spijkers in de grond.

Dan steek je een spijker in de grond in ongeveer dezelfde verhouding als op bovenstaand plaatje (daar waar de rode lijnen bij elkaar komen) De maten komen niet zo naukeurig, als de toom maar mooi semetrisch wordt. Als lijn kun je het beste 75 kg dyneema gebruiken, maar dacron volstaat ook. Hierop meet je elke rode lijn 2 maal uit en maak je een lusje op het einde, nu heb je ook gelijk de groene lijnen want die zijn het spiegelbeeld van de rode. Katteklauw de lusjes vast aan de v-touwtjes van de primaire toom. Maak van het dikke touw van de boog twee lussen van ongeveer 10 cm en maak de andere uiteinden van de kruistouwen daaraan vast met een verstelbare knoop.

Nu kun je de spoetnik gaan uitproberen. Stel de kruistouwen dusdanig in dat er geen bobbels in de vlieger ontstaan en dat de spoetnik een dusdanige kurve heeft dat hij net niet inklapt bij scherpe bochten Je zult merken dat hij een veel minder grote kurve nodig heeft als bij een boogtoom hetgeen de vlieger een stuk beter laat trekken !

 

De Spoetnik 4, ontwerptips

De spoetnik 4 is een mooi uitgangspunt om zelf stokloze vliegers te ontwerpen. Hierbij kun je denken aan veranderingen van de aspect-ratio(oppervlak/spanwijdte verhouding), vorm en de dikte/lengte verhoudingen van, en hoeveelheid profielen.

Met het verhogen van de aspect-ratio resulteerd in een efficientere vlieger maar de vlieger zal ook sneller inklappen bij bochten en er is "banaan"vorming mogelijk.

De optimale vorm is een vorm die een hoge aspect-ratio verenigd met een zoveel mogelijk gecentreerde massa van vlieger en de lucht die erin zit gevangen. Hierbij kom je uit op een ellips (zoals bij de peel) of een ruitvorm (zoals bij de Chevron). Dit geeft uitstekende wendbaarheid met een goede efficientie. Met de vorm en hoeveelheid van de profielen bepaal je het volume van de vlieger. Hoe groter dat volume is hoe meer vormvastheid de vlieger heeft, maar ook hoe meer weerstand. De kunst is een goede verhouding te vinden tussen een groot genoeg volume en een lage weerstand. Ook de hoeveelheid profielen speeld een grote rol hierbij, hoe minder profielen, hoe groter het volume. Om met minder profielen dezelfde vlieger te krijgen zul je de profielen slanker moeten maken. een spoetnik van 5m^2 blijkt goed te vliegen met 24 schotten van 15%dikte van de lengte, hetgeen veel werk en stof scheeld dan met de standaart 32 schotten spoetnik.

Vierlijns

Als je van een spoetnik een vierlijner wilt maken moet je van het profiel met de afgehakte achterkant afstappen omdat deze de vlieger in de achterkant te veel stijfheid geeft. Dit heeft tot gevolg dat de vlieger in zijn geheel (niet aleen het achtelijk)door de remlijnen naar achter gekanteld wordt waardoor deze een te lage afstelling krijgt en niet meer vooruit te branden is ! Dan kan je het toompunt wel naar voren verleggen maar dan blijkt, als je met de buggy snelheid ontwikkelt, de het uiteinde dat aan de onderkant zit naar boven inklapt. Er is geen goed instelpunt te vinden. Door een profiel met een spitse achterkant te pakken laat het achterlijk zich naar je toe trekken zonder dat je de instelling van de hele vlieger verandert. Hierdoor kun je het toompunt instellen dat je ook gebruikt bij de 2 lijns spoetnik.en zullen de prestaties op een beduidend hoger nivo komen.(kijk maar naar de profielen van de competition en de JOJO).

De toom hoeft nu ook niet gekruist te worden omdat je nu stuurt met de remlijnen en niet met touwlente verschil. Dit scheeld weer in weerstand ! De remlijnen kunnen aan het achterlijk bevestigd worden met behulp van lussen die je er vantevoren opstikt.

Kijk maar eens naar deze tekening van de JOJO voor een voorbeeld van toming.

Heb je opmerkingen of andere tips,

Mailme

Henry Kulk